Hayat yalnız geçmiyor. Tek başımıza da iş yapmamız zor.

Hepimiz seçtiğimiz iş dallarında pek çok tedarikçi, iş ortağı ile çalışıyoruz. Peki bu tedarikçileri, iş ortaklarını neye göre seçiyoruz?

Eğer kafamıza göre ya da enerjimiz tutuyorsa diyorsanız, inanın şimdi değilse bile orta vadede sorun yaşamanız söz konusu olabilir.

Genelde çekirdek yeteneğinizi keşfetmenize destek olarak pazarlama seanslarında yol almaya başlarız.

–      Ne iş yapıyoruz?

–      Bu işte müşterilerimizin bizi tercih etme nedenleri neler?

–      Müşterilerimizin bizden alışveriş yapmaktan vazgeçme sebepleri neler?

Sorularına cevap bulmak iyi bir pazarlama planı yapmak için birincil şart.

Sonra pazara bakmak gerekiyor. Pazarda aynı hedef kitleye aynı iş kolu ile hizmet veren kimler var?

Bu firmaların en iyi yaptıkları şeyler neler? Aramızdaki farklar neler? Bununla ilgili bir rekabet tablosu yapmakta büyük fayda olacaktır. Pazarı hangi konulara göre ayırmak gerekir? Buna perceptual map (marka algı haritası) de deniyor. Özetle hedef kitlenizin önem verdikleri konulara göre ürün ve hizmetlerinizi konumlandırmanıza yarıyor bu harita. En klasik 2 konu örneğin kalite, fiyattır. Ya da kullanım şekilleri, alışkanlıklar, tutumlardır. Modern/geleneksel, tasarım/ fiyat-performans; aşağıdaki örnek haritadaki gibi doğal/yapay ya da tadı az/tatlı

KONUMLANDIRMA NEDEN ÖNEMLİ?

 Peki konumlandırma neden önemli? Biz ürün ve hizmetlerimizi satarız. Gerisine de bakmayız demeyin. Hedef kitlenizin kafasında hangi koltuğa oturmak istediğinize karar vermezseniz, hedef kitleniz başkalarını o koltuklara oturtur. Size de oturacak koltuk kalmaz. Satışlarınız zamanla düşer. Nedenini de bilemezsiniz.

Peki bütün bunların çalışmayı seçeceğimiz tedarikçilerle ne ilgisi var diyeceksiniz?

Gideceği yeri bilmeyene hiçbir rüzgâr yardım edemez sözünden yola çıkarak konumunu bilmeyene hiçbir tedarikçi gerçekten yardımcı olamaz diyeceğim.

Eğer gerçekten ne için var olduğunuzu, misyon ve vizyonunuzu netleştirmedi iseniz, çalışacağınız tedarikçiler için de size hangi konuda tam destek verecekleri konusu da netleşmemiş olabilir.

Tedarikçi seçimi nasıl olmalı?

Biz checklist (kontrol listeleri) oluşturmayı çok seviyoruz. Checklist Manifesto adlı kitabı mutlaka okumanızı öneririm bu konuda. Vizyonunuza uygun iş ortaklarınızda aradığınız kriterler nelerdir? Mevcut tedarikçilerinizi aşağıda örnek olarak paylaştığım kriterleri 1 (en düşük), 10 (en yüksek) olarak puanlayın. Bakalım neler fark edeceksiniz?

–      Uzmanlık– Bu işi uzun zamandır yapması, işinin ehli olmak

–      Kalite – İş kalitesi

–      Tutku & Enerji– Bu işi keyif alarak yapması

–      Değerler – En önemli değerleri neler? (Dürüstlük, çalışkanlık, zamanında iş teslimi, vb)

–      Garanti – Hizmet ya da ürün garanti şartları

–      Bütçe – Bütçenize ne kadar uygun?

–      İletişim tarzı – Kültürünüze uygun bir iletişim tarzı var mı?

–      Vizyon – Ne için çalışıyorlar? Amaçları ne?

–      Kolay ulaşılabilirlik – Tedarikçiye ulaşım hızınız, sorulara geri dönüş hızı

Bu ve bu gibi konular tıpkı müşterinizin kafasında yarattığınız algınız gibi, tedarikçilerinizin müşterisi olmanız sebebi ile tedarikçinizin sizin kafanızdaki algısıdır.

O sebeple iki konu aslında birbirine oldukça benzerlik gösteriyor. Belki de tedarikçilerinize bu açıdan hiç bakmamıştınız.

İlişkiler başlar, gelişir ve bazen de biter. Size uygun olan tedarikçilerle yıllar boyu ortak çalışmak ne kadar normal ise, uygun olmayan tedarikçilerle de ölene kadar çalışmak zorunda olmadığınızı fark etmeniz o kadar normaldir. Bunu tespit etmenin yollarını yukarıda konuştuk.

İşinin ehli tedarikçileri siz de hak ediyorsunuz. Sizin müşterileriniz de.

Bugün işinizin ehli bir iş sahibi olarak işletmenizin de ehli olmak üzere bir işletme koçu ile şirket analizi iyi bir fikir olabilir.

Hepinize sizi mutlu eden, karlı çalışmalar dilerim.